Πρόσφατα, το περιοδικό Environmental Research Letters δημοσίευσε μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ που δείχνει ότι η θέρμανση της επιφάνειας των ωκεανών έχει τετραπλασιαστεί τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. («Quantifying the acceleration of multidecadal global sea surface warming driven by Earth’s energy imbalance», των Christopher J Merchant, Richard P Allan & Owen Embury.)
Σύμφωνα με τα στοιχεία του άρθρου, στα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι θερμοκρασίες των ωκεανών αυξάνονταν με ρυθμό 0,06 βαθμούς Κελσίου ανά δεκαετία, ενώ τώρα αυξάνονταν κατά 0,27 βαθμούς κάθε δέκα χρόνια. Αυτό θα εξηγούσε τις άνευ προηγουμένου υψηλές θερμοκρασίες των ωκεανών που καταγράφηκαν το 2023 και τις αρχές του 2024.
«Αν οι ωκεανοί ήταν μια μπανιέρα με νερό, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τη δεκαετία του 1980, η βρύση ζεστού νερού άνοιγε αργά, θερμαίνοντας το νερό μόνο κατά ένα κλάσμα του βαθμού κάθε δεκαετία. Τώρα η βρύση ανοίγει πολύ πιο γρήγορα και η θέρμανση επιταχύνεται», εξήγησε ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Chris Merchant, ερευνητής ωκεανών και κλιματικής αλλαγής στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ.
Ο Merchant σημείωσε ότι υπάρχει μόνο ένας τρόπος για «επιβράδυνση της θέρμανσης των ωκεανών: να αρχίσει να κλείνει τη βρύση ζεστού νερού μειώνοντας τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να κινηθεί προς τις καθαρές μηδενικές εκπομπές», που σημαίνει ότι δεν θα εκπέμπει περισσότερα από όσα μπορεί να απορροφήσει ο πλανήτης μέσω των φυσικών μηχανισμών του.
Η επιταχυνόμενη θέρμανση των ωκεανών οφείλεται στην αυξανόμενη ενεργειακή ανισορροπία της Γης, όπου το σύστημα της Γης απορροφά περισσότερη ενέργεια από τον Ήλιο από ό,τι απελευθερώνει στο διάστημα.
Αυτή η ανισορροπία έχει διπλασιαστεί από το 2010, εν μέρει λόγω της αύξησης των συγκεντρώσεων αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και του γεγονότος, ότι η Γη αντανακλά τώρα λιγότερο ηλιακό φως πίσω στο διάστημα από ό,τι πριν. Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες των ωκεανών έφτασαν σε ιστορικά υψηλά για 450 συνεχόμενες ημέρες το 2023 και στις αρχές του 2024.
Αν και αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να συνδέεται με το πρόσφατο φαινόμενο Ελ Νίνιο, οι επιστήμονες τη συνέκριναν με μια άλλη περίοδο Ελ Νίνιο το 2015-2016 και διαπίστωσαν ότι το υπόλοιπο ρεκόρ θερμότητας από την περίοδο 2023-2024 μπορεί να εξηγηθεί μόνο από την ταχύτερη θέρμανση της επιφάνειας του ωκεανού τα τελευταία 10 χρόνια, σε σύγκριση με τις προηγούμενες δεκαετίες.
Το 44% των υψηλών θερμοκρασιών της επιφάνειας των ωκεανών το 2023 και των αρχών του 2024, αποδίδονται σε ωκεανούς που απορροφούν θερμότητα με επιταχυνόμενο ρυθμό.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο παγκόσμιος ρυθμός υπερθέρμανσης των ωκεανών που παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες δεν είναι «ένας ακριβής οδηγός για το τι θα συμβεί στο μέλλον», αλλά προειδοποιούν για την πιθανότητα να ξεπεραστεί η αύξηση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας που καταγράφηκε τα τελευταία 40 χρόνια, σε μόλις 20 χρόνια.
Δεδομένου ότι η επιφάνεια του ωκεανού καθορίζει το ρυθμό για την υπερθέρμανση του πλανήτη, η θερμοκρασία της είναι εξαιρετικά σημαντική για το κλίμα στο σύνολο του.
«Αυτή η επιταχυνόμενη θέρμανση των θαλασσών υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη μείωσης της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων για να αποφευχθούν ακόμη ταχύτερες αυξήσεις της θερμοκρασίας στο μέλλον και να σταθεροποιηθεί το κλίμα», κατέληξε ο Merchant σε δήλωση από το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ.
